- Oprócz rozwiązań podatkowych określonych w Ordynacji podatkowej, poszkodowane osoby, które ucierpiały podczas powodzi mogą skorzystać z ulg podatkowych PIT i CIT.
- Oznacza to, że uzyskane środki finansowe np. z jednorazowej pomocy materialnej czy wypłaconego odszkodowania nie będą podlegały opodatkowaniu.
- W ramach specjalnie uruchomionej infolinii można uzyskać informacje na temat ulg podatkowych.
Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) przypomina, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych PIT i od osób prawnych CIT wskazano zwolnienia podatkowe z tytułu:
- otrzymanej zapomogi w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci: z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z funduszy związków zawodowych lub zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra - niezależnie od ich wysokości, a także z innych źródeł - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 6000 zł.[1]
- otrzymanego świadczenia z tytułu jednorazowej pomocy materialnej finansowanej ze środków budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym.[2]
Oznacza to, że wskazane wyżej przepisy mają zastosowanie w przypadku otrzymywania w/w świadczeń przez poszkodowanych w związku z wystąpieniem tegorocznej powodzi.
- wypłaconego odszkodowania stosownie do przepisów ustawy z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu (Dz.U. z 2024 r. poz. 1190), w tym z tytułu wywłaszczenia nieruchomości; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania.[3]
- odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części w trybie przepisów ustawy z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu.[3]
- odstąpienia od obowiązku wniesienia dopłaty, o którym mowa w art. 13h ust. 4 ustawy z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu.3
Ponadto istnieje możliwość zaliczenia w koszty uzyskania przychodu - kosztów wytworzenia lub nabycia produktów spożywczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od towarów i usług, przekazanych w formie darowizn lub ofiar wszelkiego rodzaju na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.[4]
W ramach odliczenia od dochodu[5]lub przychodu[6] można odliczyć darowizny przekazane na cele określone w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, organizacjom, o którym mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy, lub równoważnym organizacjom, określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego, obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele - łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 3 albo w art. 7a ust. 1 ustawy CIT (odpowiednio 6% dochodu/przychodu w zakresie podatku PIT).
Najważniejsze informacje w zakresie opodatkowania datków na rzecz osób dotkniętych powodzią.
W zależności od zasad obowiązujących na danym portalu zbiórkowym czy indywidualnych umów pomiędzy wpłacającymi a beneficjentami zależeć będą skutki prawnopodatkowe podejmowanych w takiej formie działań/aktywności.
Zbiórki (np. zbiórki zamknięte w gronie znajomych) w których nie jest możliwe zidentyfikowanie ofiarodawcy, ani przypisanie pomocy konkretnej osobie (może to być grupa osób poszkodowanych) nie mieszczą się w definicji umowy darowizny lub polecenia darczyńcy i w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Dopiero gdy dane nabycie ma charakter darowizny - to skutki prawnopodatkowe będą oceniane na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn.
Należy pamiętać, że wysokość tego podatku zależy od tego, ile środków i od kogo otrzyma obdarowany. Każdą kwotę powyżej kwoty wolnej trzeba zgłosić do US celem opodatkowania lub uzyskania zwolnienia.
Kwoty wolne – to kwoty mające zastosowanie do nabycia od jednego zbywcy własności rzeczy (środków pieniężnych) o czystej wartości przekraczającej:
1) 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej (małżonek, zstępny – dzieci, wnuki), wstępny - dziadkowie, pradziadkowie, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie);
2) 27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej (zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonek rodzeństwa i rodzeństwo małżonka, małżonek rodzeństwa małżonków, małżonek innych zstępnych);
3) 5733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej ( pozostali zbywcy).[8]
Należy pamiętać, że w przypadku gdy nabycie pieniędzy od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, przysługującą na dzień darowizny kwotę wolną się pomniejsza o kwotę wolną już wykorzystaną do nabyć od tego samego zbywcy: w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok.
Jeżeli darowizna pieniędzy na rzecz małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwa, ojczyma lub macochy nie miała formy aktu notarialnego lub wyczerpano już limit kwoty wolnej – w celu zastosowania zwolnienia od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn należy zgłosić taką darowiznę naczelnikowi urzędu skarbowego ( zgłoszenie SD-Z2) w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania pieniędzy. W przypadku darowizny pieniędzy należy również udokumentować ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym[9].
Nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych PCC sprawy podlegające przepisom o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu.[7]
Należy tu jednak pamiętać, że co do zasady, kwalifikacja danej umowy jako podlegającej opodatkowaniu podatkiem PCC, zwolnionej od opodatkowania bądź niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem, musi być zawsze poprzedzona niezbędną oceną prawno- podatkową okoliczności zawarcia umowy.
Jeśli masz pytania, zadzwoń na Infolinię KAS 22 460 59 30 lub skorzystaj z usług dostępnych w serwisie e-Urząd Skarbowy. Infolinia czynna jest w godz. 8.00-18.00.
[1] art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy PIT
[2] art. 21 ust 1 pkt 26a ustawy PIT
[3] art. 17 ust. 1 pkt 54 ustawy CIT oraz art. 21 ust. 1 pkt 29a ustawy PIT
[4] art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy CIT oraz art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy PIT
[5] art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy CIT (odpowiednio art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. a ustawy PIT)
[6] art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – Dz. U. z 2024 r. poz. 776
[7] art. 2 lit. j) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych
[8] art. 9 ust.1 ustawy o podatku od spadków i darowizn
[9] art. 4a ust.1 i 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn